Obecni na posiedzeniu goście:
- Pan Krzysztof Kłopotek – Naczelnik Wydziału Działań Społecznych i Środowiskowych oraz Płatności Bezpośrednich Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Świeciu,
- Pan Antoni Lewandowski – Kierownik Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Świeciu,
- Pani Jolanta Wieczorek – Kierownik Wydziału Organizacyjnego Starostwa Powiatowego w Świeciu,
- Pani Bożena Zmarzlak – Kierownik Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego w Świeciu.
Otwarcia posiedzenia dokonał Wiceprzewodniczący Komisji Pan Józef Gawrych, który powitał obecnych radnych i przybyłych gości. Następnie stwierdził quorum pozwalające podejmować uchwały Komisji i przedstawił proponowany porządek obrad, który został przyjęty jednogłośnie:
- Informacja o działalności ODR w powiecie.
- Informacja ARiMR dot. realizacji pomocy dla rolników szczególnie dotkniętych kryzysem związanym z COVID-19 w 2020 r.
- Analiza materiałów będących przedmiotem obrad Rady Powiatu.
- Sprawy bieżące.
Do pkt. 3
Pan Józef Gawrych powiedział, że wszyscy członkowie Komisji mieli okazję zapoznać się z materiałami będącymi przedmiotem obrad Rady Powiatu i zapytał czy ktoś ma jakieś pytania i uwagi. Wobec braku merytorycznych uwag i zapytań uznał, że referowanie nie jest konieczne.
Członkowie Komisji jednogłośnie opowiedzieli się za nie referowaniem materiałów będących przedmiotem obrad rady Powiatu Świeckiego.
Do pkt. 1
Pani Bożena Zmarzlak przedstawiła Informacja o działalności ODR w powiecie (materiał stanowi załącznik do protokołu) oraz poinformowała, że na podstawie „Rozporządzenia Nr 12/2021 Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z dnia 19 kwietnia 2021 r. w sprawie zarządzenia środków podejmowanych w związku z ryzykiem wystąpienia wysoce zjadliwej grypy ptaków na terenie powiatów (…), świeckiego (…).” obszar powiatu świeckiego został objęty zagrożeniem wystąpienia choroby zakaźnej – wysoce zjadliwej grypy ptaków (rozporządzenie stanowi załącznik do protokołu).
Pan Franciszek Koszowski zapytał czy rolnicy składali wnioski do Wojewody o szkody w uprawach w przezimowaniu?
Pani Bożena Zmarzlak odpowiedziała, że w innych gminach nie ma zgłoszeń, że są duże szkody, a jedynie na terenie Gminy Świecie Pan Zbigniew Rydziel Radny Gminy Świecie rozpowszechniał wśród rolników temat dotyczący wymarznięcia plantacji żyta, co nie jest prawdą według pracowników Powiatowego Zespołu Doradztwa Rolniczego, którzy jeżdżą po plantacjach. Dodała, że jedynie w lasach w Gminie Osie śnieg długo leżał i nastąpiło wyprzenie roślin, czego rolnicy nikomu nie zgłaszali, tylko przeorywali i przesiewali ponownie te uprawy. Podkreśliła, że na dzień dzisiejszy brakuje w PZDR w Świeciu pracowników, aby weryfikować plantacje. Wskazała, że wpływa bardzo dużo wniosków dotyczących szkód łowieckich. Podsumowała, że nie można pochopnie wskazywać, że wszystkich plantacji dotyczy dana sytuacja związana z wymarzaniem roślin, wystąpieniem śniedzi.
Pan Zbigniew Kapusta powiedział, że zgadza się z przedmówczynią, ponieważ dotyczy to upraw żyta i pszenżyta i są to niewielkie szkody, występujące miejscowo.
Pani Bożena Zmarzlak dodała, że nie twierdzi, że rolnicy nie mają szkód, a tam gdzie śnieg leżał dłużej jest to jak najbardziej możliwe.
Pan Franciszek Koszowski zauważył, że jedynie przy drogach widać zniszczenia, w miejscach gdzie jezdnia była odśnieżana a śnieg był spychany na pole.
Pan Józef Gawrych nawiązując do wypowiedzi Pani Bożeny Zmarzlak o Lokalnym Partnerstwie Wodnym, powiedział, że wraz z Panem Franciszkiem Koszowskim jest zainteresowany tą sprawą. Następnie zapytał w jaki sposób miałoby ono zacząć funkcjonować, ponieważ w miarę rozwoju sytuacji Starosta Pani Barbara Studzińska będzie musiała rozważyć wolę przystąpienia do tego partnerstwa.
Pani Bożena Zmarzlak poinformowała, że od stycznia 2021 roku Powiat Świecki miał być objęty tym projektem. Jednak w związku z tym, że w skład powiatu wchodzi 11 gmin, a w marcu br. sytuacja związana z pandemią spowodowała, że w PZDR w Świeciu została jedna osoba, która musiałaby zostawić realizację wszystkich innych zadań i zacząć obsługiwać wszystkie 11 gmin oraz współpracować z Gminnymi Spółkami Wodnymi, nie zostało to działanie rozpoczęte. Podkreśliła, że partnerstwo wodne polegać powinno na współpracy Wód Polskich, Gminnych Spółek Wodnych oraz rolników i poszczególnych gmin z terenu powiatu, w związku z czym należy zorganizować spotkanie przedstawicieli wszystkich zainteresowanych, aby mogli porozmawiać między sobą. Podkreśliła, że jest przygotowany grafik szkoleń dla gmin, jednak ze względu na pandemię jego realizacja została wstrzymana i przełożona na I kwartał 2022 r. Podsumowała, że te zadania będą wykonane, ponieważ wszystkie powiaty województwa kujawsko-pomorskiego są tym partnerstwem objęte, a dodatkowo dla Dyrektora KPODR w Minikowie Pana Ryszarda Zarudzkiego jest to bardzo ważne zagadnienie. Zaznaczyła, że podjęcie działań nad utworzeniem partnerstwa wodnego dla powiatu świeckiego zostało przełożone na 2022 rok.
Pan Józef Gawrych powiedział, że Starostwo Powiatowe w Świeciu ma tylko nadzór prawny nad Gminnymi Spółkami Wodnymi, a trzeba już dzisiaj podjąć działania nad ich wzmocnieniem. Wskazał, że Gminna Spółka Wodna w Warlubiu już się rozwiązała, a uważa że nie powinno tak się stać, ponadto Gminna Spółka Wodna w Nowem ma problemy kadrowe i nie wiadomo jak zostanie zorganizowane zastępstwo. Dodał, że jeżeli gmina zajmuje się spółką wodną to jakoś ona funkcjonuje, ale spółka wodna pozostawiona sama sobie pracuje bardzo źle. Podsumowując powiedział, że obawia się o podmioty mające współtworzyć partnerstwo wodne.
Pani Bożena Zmarzlak powiedziała, że musiałabym zorientować się, jak wygląda to w powiatach, które są już po pierwszym etapie zebrań w tej sprawie. Podkreśliła, że nie jest to łatwe, ponieważ wszyscy myślą że ośrodek doradztwa się tym zajmie, a to nie jest tak do końca. Zaznaczyła, że ośrodek doradztwa zapewnia pomoc ale oddolnie spółka wodna lub samorząd powinien się zaangażować. Stwierdziła, że okaże się jak to wyjdzie po pierwszym etapie działań. Dodała, że zamiar był taki, aby wszystkie gminy wiślane realizowały ten etap w jednym momencie.
Pan Józef Gawrych zaznaczył, że ktoś musi poprowadzić organizację partnerstwa wodnego na terenie powiatu od początku do końca, przez cały okres funkcjonowania, ponieważ to nie jest tylko program pilotażowy. Dodał, że KPODR był inicjatorem tych działań, i w początkowym okresie organizuje prowadzenie partnerstwa, ale docelowo musi być wskazany jeden organ odpowiedzialny za całokształt.
Pani Bożena Zmarzlak odpowiedziała, że niestety słyszała też negatywne opinie co ODR zrobi w tym zakresie, a przecież to gminom i spółkom wodnym powinno przede wszystkim zależeć, żeby wspólnie działać na rzecz partnerstwa wodnego.
Pan Franciszek Koszowski powiedział, że powiat dofinansowuje retencję wody, ale otrzymał takie wiadomości, że niektórzy pytają dlaczego powiat nie dofinansowuje bieżącego utrzymania polegającego na odprowadzaniu wody, ponieważ w tym roku wody jest za dużo i występują zalania, a spółkom wodnym brakuje środków na usuwanie awarii. Wyjaśnił, że priorytetem jest retencja, dlatego nie jest to finansowane.
Pan Antoni Lewandowski zdziwił się, że Pan Franciszek Koszowski mówi, że jest nadmiar wody, skoro w Zalewie Koronowskim jest tak niski poziom wody, że uniemożliwia pływanie promu.
Pan Franciszek Koszowski wyjaśnił, że sytuacja dotyczy nadmiaru wody na polach uprawnych, które są zalewane.
Pan Zbigniew Kapusta zauważył, że powiat dofinansowuje budowę zastawek na głównych ciekach wodnych, rowach szczególnie w Dragaczu, Nowem. Wyjaśnił, że zastawka jest zamknięta, aby woda nie cofała się, gdy rów jest pełny, a nie, żeby doprowadzić do odwodnienia. Funkcjonowanie zastawek polega na tym, że kiedy trzeba woda jest zatrzymywana bądź wypuszczana i ich budowa jest jak najbardziej zasadna.
Pan Franciszek Koszowski zaznaczył, że chciał powiedzieć, jak zmienia się nastawienie mieszkańców czy rolników w zależności od pogody.
Pani Bożena Zmarzlak dodała, że powinny być pobudowane zbiorniki aby gromadzić wodę, gdy jest jej nadmiar, a wypuszczać w przypadku suszy. Podkreśliła, że są to olbrzymie inwestycje i nie wie czy pojedyncze gminy na to stać.
Pan Franciszek Koszowski zauważył, że rolnicy pozasypywali stawki śródpolne, oczka wodne, które stanowiły naturalne zbiorniki wodne, połączone siecią melioracyjną, do których spływał nadmiar wody. A teraz nawet studzienki melioracyjne są poprzesuwane przez pługi, i jak jest większy opad wody to są ona pełne piasku i nie przyjmują wody. Podsumował, że wszyscy w jakiejś części są odpowiedzialni za tą sytuację.
Pan Zbigniew Kapusta podkreślił, że nie raz wspominał o tym, że rolnicy niszczą rowy melioracyjne, a potem jak są duże opady to mają problem.
Pan Józef Gawrych powiedział, że powiat chciałby podjąć działania dotyczące spraw wodnych, ponieważ mieszkańcy składają wnioski o zasypywanie oczek wodnych, a przepisy prawa nie wskazują konkretnych rozwiązań w tym zakresie. Dodał, że pyta o partnerstwo wodne, ponieważ jest pełen obaw o organizację tego przedsięwzięcia, bo powinien tym kierować, ktoś kto ma zasoby, ludzi i pieniądze, a ODR może prowadzić działania w początkowej fazie, ale później musi to jeszcze ktoś prowadzić. Zaznaczył, że Spółki Wodne mają swoje własne problemy związane np. z sezonowym zalewaniem. Dlatego podkreślił, że sceptycznie podchodzi do tego, jak Lokalne Partnerstwo Wodne ma wyglądać w praktyce. Jego zdaniem trend jest odwrotny, ponieważ zaczyna się wszystko rozmywać, a powinno się jednoczyć, aby zwiększać siły w przeciwdziałaniu degradacji urządzeń wodnych czy w sprawie retencji i innych zagadnień. Dodał, że jest wiele zadań do zrealizowania, a środki przeznaczone na ten cel są niewielkie, co prawda powiat w jakiś sposób pomaga, ale nie jest to jego strategiczne zadanie. Kluczowe decyzje i finansowanie zależy od innych instytucji, na co powiat wpływu nie mam, a z drugiej strony są stawiane wymagania, aby realizować określone zadania. Zaznaczył, że Spółki Wodne muszą odczuć korzyści z udziału w Lokalnym Partnerstwie Wodnym.
Pani Bożena Zmarzlak powiedziała, że Spółki Wodne także muszą się zaangażować, bo bez tego nie ma możliwości współpracy. Dodała, że okaże się jak przebiega współpraca między podmiotami w pilotażowych programach, które są realizowane w dwóch powiatach i wyciągnięte zostaną z tego wnioski na przyszłość.
Pan Franciszek Koszowski nawiązał do posiedzenia Zarządu Powiatu z udziałem Dyrektorów Wód Polskich, kiedy dyskutowano o dużych zbiornikach wodnych, ponieważ była susza i poziom wody drastycznie w nich malał. Powiedział, że wtedy żadna z instytucji do tego powołanych nie umiała wskazać, co można zrobić w tym zakresie.
Pan Józef Gawrych dodał, że inną ważną sprawą, poza zastawkami jest np. problem nieuregulowanej rzeki Wisły. Stwierdził, że powinno się zacząć od spraw systemowych i potem pozostałe zagadnienia się uwidocznią.
Pan Zbigniew Kapusta podobnie jak Pan Franciszek Koszowski, nawiązał do posiedzenia Zarządu Powiatu z udziałem Dyrektorów Wód Polskich, którzy powiedzieli, że np. budowa ostrogi rzecznej na Wiśle kosztuje około 1 mln zł. Natomiast ze spraw finansowych, które by Zarząd interesowały to nie przekazali żadnych informacji.
Pan Franciszek Koszowski dodał, że oczekiwano od Zarządu, że podpowie co ma zostać zrobione, a przecież to nie jest w kompetencji powiatu.
Do pkt. 2
Pan Antoni Lewandowski przedstawił Informację o funkcjonowaniu biura ARiMR w Świeciu.
Pan Krzysztof Kłopotek przedstawił Informację ARiMR dot. realizacji pomocy dla rolników szczególnie dotkniętych kryzysem związanym z COVID-19 w 2020 r. (materiał stanowi załącznik do protokołu).
Pan Franciszek Koszowski powiedział, że wypłacona w ubiegłym roku przez ARIMR w Świeciu kwota 88 mln zł stanowi ogromne wsparcie dla rolników.
Pan Krzysztof Kłopotek w nawiązaniu do tematu gospodarki wodnej powiedział, że w ramach kontroli wymogów wzajemnej zgodności, jeżeli na ortofotomapie jest widoczny rów melioracyjny, a kontrola na miejscu stwierdzi, że jest on zasypany, to na rolnika nakładana jest sankcja w postaci odebrania 5 % kwoty dopłat oraz wydania nakazu przywrócenia rowu melioracyjnego. Dodał, że podobnie dotyczy to oczek wodnych. Podkreślił, że ARiMR przykłada dużą uwagę do tego, aby infrastruktura melioracyjna była zachowana. Zaznaczył, że agencja jest zobowiązana do wymiany ortofotomapy w cyklach nie dłuższych niż trzy lata, a każdy następny import zdjęć zapewnia coraz lepszą widoczność w kolorze oraz w wymiarze 3D, dzięki czemu widać stan urządzeń melioracyjnych.
Pan Franciszek Koszowski zapytał czy rolnicy otrzymują dofinansowanie na budowę ogrodzeń w związku z rozprzestrzenianiem się ASF.
Pan Krzysztof Kłopotek powiedział, że tym działaniem zajmuje się Kujawsko-Pomorski Oddział Regionalny ARiMR w Toruniu. A dofinansowanie przyznawane jest tylko rolnikom w strefach tzw. zapowietrzonych, gdzie jest ASF. Dodał, że na terenie powiatu na razie nie ma takich stref, ale ASF zbliża się nieuchronnie, w związku z czym inspekcja kładzie duży nacisk na bioasekurację. Zaznaczył, że dla rolników, których gospodarstwo jest nieprzystosowane do bioasekuracji, lekarz weterynarii wydaje decyzję administracyjną w postaci nakazu dostosowania, a jeżeli rolnik w ciągu pół roku nie wykona nakazu to jest zamykana siedziba stada a on może dostać od ARiMR refundację pewnych strat, które poniósł. Dodał, że kilku rolników otrzymało taką rekompensatę.
Pani Bożena Zmarzlak potwierdziła, że w ubiegłym roku także było ogłoszone działanie na budowę płotów w gospodarstwach trzodowych, które nie są objęte ASF.
Pan Józef Gawrych zapytał czy Radni mają jeszcze jakieś pytania do omówionego tematu.
Pan Franciszek Koszowski powiedział, że został przedstawiony bardzo obszerny, interesujący materiał.
Pan Józef Gawrych podkreślił, że jest zadowolony z informacji dotyczących prowadzenia kontroli infrastruktury melioracyjnej, co jest bardzo trudno egzekwowalne.
Pan Zbigniew Kapusta dodał, że od Nowego do Dragacza od strony wału wiślanego było 17 oczek wodnych, od których były odprowadzone rowy melioracyjne prowadzące do Mątawy, a stamtąd nadmiar wody spływał do Wisły. Natomiast teraz wiele z nich jest zniszczona.
Pan Krzysztof Kłopotek powiedział, że najgorsza jest krótkowzroczność rolników, ponieważ pogoda się zmienia, i nawet jeśli teraz jest susza, to przyjdą kiedyś lata mokre, a sieć melioracyjna jest często zasypywana.
Pan Zbigniew Kapusta dodał, że ludzie nie zdają sobie sprawy w suchych latach po co dziura na polu, bo dużo jest osób nie będących rolnikami, którzy nie mają świadomości i zasypują to przy okazji remontów. Powiedział, że ważna jest kontrola tej infrastruktury.
Pan Józef Gawrych podziękował gościom za przybycie i przedstawienie informacji.
Na tym posiedzenie zakończono.
Protokolant:
Joanna Ekert
Biuro Rady
Wiceprzewodniczący Komisji
(Józef Gawrych)